Geçen yılın başlarında Chicago kaldırımlarında keşfedilen ve kısa sürede internet fenomeni haline gelen meşhur fare şeklindeki iz, aslında göründüğü şey değilmiş. Sosyal medyada viral olan ve pek çok kişinin görmek için bölgeye akın ederek madeni para ve küçük objeler bıraktığı bu iz, yeni bir bilimsel araştırmaya konu oldu. Biology Letters dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, “Chicago Fare Deliği” olarak bilinen bu iz, büyük olasılıkla bir fareye değil, bir sincaba ait.
Tahminlere göre onlarca yıldır Roscoe Village mahallesindeki bu ıslak betonun üzerine düşen bir kemirgenin bıraktığı iz, 2024 yılında komedyen Winslow Dumaine‘in sosyal medya paylaşımıyla küresel bir turistik cazibe merkezine dönüştü. Dumaine, olayın kültürel yönüne dikkat çekerek, iz üzerindeki popülerliğin ana nedenlerinden birinin, sincaplar çok daha sempatik görünse bile, isminin “fare deliği” olarak anılması olduğunu belirtmişti.
Had to make a pilgrimage to the Chicago Rat Hole pic.twitter.com/g4P44nvJ1f
— Gatorade Should Be Thicker. (@WinslowDumaine) January 6, 2024
Ancak Tennessee Üniversitesi’nden evrimsel biyomekanist Michael Granatosky ve ekibi, bu popüler varsayıma şüpheyle yaklaştı. Granatosky, “Herkes gibi ben de ilk bakışta ‘Evet, bu bir fare’ diye düşündüm. Ama doğru bilim sadece varsayımla ortaya çıkmaz” diyerek, ekibini bilimsel bir analize yönlendirdiğini açıkladı.
Calgary Üniversitesi’nden arkeolog ve araştırmanın kıdemli yazarı Edwin Dickinson ise bir farenin taze beton üzerinde bu kadar net bir iz bırakmasının pek olası olmadığını ve bu kadar belirgin bir iz varsa çevrede başka ayak izlerinin de bulunması gerektiğini belirterek şüphelerini dile getirdi.
Madeni paralarla yapılan hassas ölçüm
Her ne kadar belediye yetkilileri, Nisan 2024’te kalabalıkların yarattığı yoğunluk nedeniyle bu izi kaldırmış olsa da, bilim insanları sosyal medyada paylaşılan bol miktardaki fotoğrafı inceledi. Özellikle fotoğraflarda izin yanında yer alan madeni paralar ve nesneler ölçek olarak kullanılarak izin ölçüleri son derece hassas biçimde hesaplandı.
İzin şekli, dört bacaklı, beş tırnaklı ayaklara ve belirgin bir kuyruk izine sahip bir hayvana ait olduğunu gösteriyordu. Araştırmacılar, elde ettikleri bu ölçüleri Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’ndeki kemirgen örnekleriyle karşılaştırdı.
Sonuç şaşırtıcıydı: Elde edilen veriler, izin yüzde 98,7 olasılıkla bölgede yaygın olarak bulunan doğu gri sincabı (Sciurus carolinensis) ya da tilki sincabı (Sciurus niger) tarafından yapılmış olduğu sonucuna ulaştı.
Eğlence ve bilimin birlikteliği
Araştırma ekibi, bu bilimsel bulgular ışığında, ünlü Chicago Fare Deliği’nin adının daha uygun bir şekilde “Rüzgarlı Şehir Kaldırım Sincabı” olarak değiştirilmesini önerdi.
Bilim insanları, bu çalışmanın asıl amacının, bilimsel yöntemin ne kadar basit ve eğlenceli olabileceğini göstermek olduğunu vurguluyor. Dickinson, “Bu fare deliği sadece bir araçtı; asıl vurgulamak istediğimiz şey, bilimsel yöntemi takip etmek karmaşık ya da korkutucu bir şey değil. Hepimiz bunu günlük hayatımızda uygulayabiliriz” diyerek, bilimin popüler kültürle kesiştiği bu eğlenceli anın, halkın bilime olan ilgisini artırmasını umduklarını belirtti.