Aktarlarda havaların soğumasıyla birlikte kış çayına talep artmaya başladı. İçinde zencefilden ıhlamura, kuşburnundan naneye farklı bitkilerin karıştırılarak hazırlanmasıyla yapılan kış çayları, nezle, grip gibi enfeksiyonlardan korunmak amacıyla içiliyor. Hal böyle olunca en yoğun da sonbahar ve kış aylarında evlere giriyor. Ancak yararı için alınan kış çayları, eğer doğru yerlerden alınmaz, doğru şekilde içilmezse, yarardan çok zarar verebiliyor.
Konuyla ilgili başvurduğumuz Beslenme ve Diyet Uzmanı Pakize Gizem Akgül “Grip ve nezle gibi hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde kış çayları sıklıkla kullanılıyor. Nane, zencefil, ıhlamur, kuşburnu gibi birçok bitkinin karışımıyla hazırlanıyor. İçinde bazen ondan fazla bitki olabiliyor. Bu çaylar hastalıkların önlenmesi noktasında bizleri koruyan antioksidan özellikleri olan çaylar olarak satılıyor” dedi.
Bitki çaylarının içerisinde bulunan antioksidanlardan en iyi şekilde yararlanmak için gereken özelliklere dikkat çeken Akgül, “Bir tüketicinin asla fark edemeyeceği konu, doğru bitkinin yetiştirilmesi, toplanması, saklanması ve depolanması sırasında gerekli sağlık şartlarının olup olmadığıdır. Zira bu süreçlerde dikkat edilmemesi, bitkilerde zararlı maddelerin oluşmasına yol açıyor ve içim sonrası bunlar bize zarar verebiliyor” şeklinde konuştu.
Akgül “2022 yılında ülkemizde aktar ve marketlerde kış çayı olarak satılan 10 farklı bitki karışımından oluşan örneklerin incelendiği bir araştırma yapıldı ve bu örneklerin kalite kriterlerine uygun olmadığı görüldü. O nedenle alıcıların, kalitesinden emin oldukları güvenilir kış çaylarını tercih etmeleri gerekir. Aksi durumda yarar yerine zarar görebilirler” ifadelerini kullandı.
Akgül “Hijyen standartlarına uymayan çayların içindeki bazı mikroplar ishalden bulantıya birçok rahatsızlığın oluşmasına yol açabilir. Mutlaka aldığınız paketteki ürünün içindeki bitkilerin türlerine, son kullanma tarihine dikkat edin. Özellikle ilaç kullanıyorsanız etkileşim söz konusu olabilir; hamileyseniz size ve bebeğinize zarar verebilir” diye konuştu.
Doğal yaşama duyulan isteğin doğadaki bitkilerin zararsız gibi algılanmasına da yol açtığını belirten Diyetisyen Gizem Akgül, bu nedenle daha fazla yarar sağlamak amacıyla yaygın olarak kullanıldığına dikkat çekerek “Bitkiler doğaldır ama her bitki yararlı değildir. Bazıları hastalıklara neden olabilir” dedi.
Akgül “O yüzden herkes, bitki çayı tüketmemeli. Özellikle alerjiden kullandığı ilaçlara kadar birçok durumda bitki çaylarının zarar verebileceğini aklında tutmalı. Örneğin bazı kan sulandırıcı ilaçları kullananlar, böbrek hastaları, kronik hastalığı olan bireyler, hamileler, yaşlılar yalnızca kış çayı değil, her türlü bitki çayını tüketmeden önce mutlaka sağlık profesyonellerine danışmalılar” dedi.
